Mai hạ Thanh Quýt: #17
Reference in New Issue
Block a user
No description provided.
Delete Branch "%!s()"
Deleting a branch is permanent. Although the deleted branch may continue to exist for a short time before it actually gets removed, it CANNOT be undone in most cases. Continue?
Mai hạ Thanh Quýt: Bí ẩn loài mai nở hoa giữa mùa hè nắng cháy
Trong khi phần lớn người Việt quen với hình ảnh mai vàng bung nở rực rỡ vào độ xuân sang, thì tại làng Thanh Quýt, phường Điện Thắng Trung, thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam lại lưu giữ một dòng mai đặc biệt: mai nở vào mùa hè.vườn mai giống
Sự lạ lùng và độc đáo ấy không chỉ khiến cây trở thành một biểu tượng của làng mà còn ẩn chứa những lớp trầm tích văn hóa dân gian đầy huyền bí.
Hoa nở giữa ngày nắng: Một mùa xuân ngược dòng
Vào khoảng cuối tháng 3, đầu tháng 4 âm lịch – thời điểm miền Trung bắt đầu bước vào những ngày nắng gắt, thì giữa sân trụ sở UBND phường Điện Thắng Trung, một cây mai cổ thụ bỗng trỗi dậy từ dáng vẻ khô khốc, xác xơ suốt mùa đông để bung nở những chùm hoa trắng mỏng tang, phủ kín tán như một đám mây.
Ông Nguyễn Hữu Lanh, Bí thư Đảng ủy phường, chính là người đưa chúng tôi tận mắt chứng kiến loài mai “trái mùa” này. Ông kể: “Sau Tết, cây như khô quắt, lá rụng, thân già cỗi, tưởng như sắp chết. Vậy mà chỉ vài tuần sau, từng mảng xanh lún phún xuất hiện. Cứ ngỡ là đọt non, nhưng hóa ra đó là búp hoa. Rồi bất ngờ cả tán cây chuyển trắng xóa. Nhìn từ xa cứ tưởng một khối mây dừng lại giữa sân”.
Không như mai vàng thông thường – vốn rực rỡ sắc xuân, cây mai ở Thanh Quýt mang sắc trắng thanh thoát, sau đó điểm chút vàng nhẹ, trông dịu dàng nhưng vẫn đầy sức sống. Đó là lý do người dân ở đây gọi nó bằng cái tên thân thương: mai hạ – loài hoa đặc trưng của mùa hè.
Loài cây gắn liền với tín ngưỡng và dự báo thời tiết
Cây mai hạ trong sân UBND phường có tuổi đời không ai biết chính xác, nhưng theo lời ông Nguyễn Hữu Khanh – một nhà nghiên cứu văn hóa dân gian sống ngay gần đó – thì ông đã thấy cây từ khi còn là đứa trẻ 5 – 6 tuổi, và hình dáng lúc đó đã không khác gì bây giờ.
“Ngày xưa, khu vực này là đất thổ, hoang sơ, chỉ có một miếu nhỏ thờ linh thần, hai bên miếu mọc hai cây mai trắng. Không ai rõ ai trồng, chỉ biết từ khi tôi có ký ức thì cây đã như thế”, ông Khanh kể. “Điều đặc biệt là cây này chỉ nở vào mùa hè. Lạ hơn nữa, năm nào mai trổ hoa thêm một đợt vào khoảng tháng 8 thì năm đó thường có bão, lụt lớn. Bà con gọi đó là mai trổ ‘lỗi mùa’ và xem như một dấu hiệu báo trước thiên tai”.
Dù chưa có nghiên cứu khoa học nào xác thực mối liên hệ giữa hoa mai và biến động thời tiết, nhưng người dân Thanh Quýt vẫn giữ thói quen theo dõi mùa hoa như một tập quán dân gian. Nó trở thành một phần trong đời sống tâm linh và văn hóa của cả cộng đồng.
Xem thêm: bán mai vàng tết 2023
Hình dáng lạ, thân cỗi, hoa mảnh: Mai nhưng không giống mai
Nhìn từ xa, cây mai hạ không giống bất kỳ giống mai phổ biến nào. Gốc cây to khoảng 40 cm, từ thân chính tỏa ra hai nhánh lớn đâm qua mặt đất rồi vươn về hai hướng đông và tây. Cây cao khoảng 6 mét, tán rộng đến 20 m², rợp bóng giữa sân ủy ban.
Lá cây nhỏ, cứng, xanh thẫm, có hình dáng gần giống lá sanh, cành cây đan chéo theo hình chân chim, chi chít như mạng nhện. Cành lớn sinh ra cành con, rồi tiếp tục chia thành vô số cành nhỏ li ti. Khoảng cách giữa các lá chỉ bằng một đốt tay.
Với hình dáng như vậy, nếu chỉ nhìn qua, nhiều người không nhận ra đây là mai. Nó không có vẻ mềm mại, uốn lượn như mai vàng miền Nam, cũng không mang sắc tươi tắn của mai chiếu thủy. Thay vào đó là sự già cỗi, phong trần, mang dáng dấp của một nhân chứng thời gian.
Lặng lẽ nở hoa rồi ngủ vùi: Vòng đời của loài mai kỳ lạ
Điều khiến mai hạ trở nên độc đáo không chỉ nằm ở thời điểm nở hoa mà còn là chu kỳ sống khác lạ. Cây ngủ vùi suốt mùa đông, không nảy lộc, không trổ lá. Thậm chí nhiều người không biết tưởng cây đã chết. Nhưng đến tháng 4 âm lịch, khi đất trời khô rang, nắng đổ lửa, thì cây lại bừng tỉnh, bung ra cả một tán hoa trắng ngần.
Theo người dân, càng nắng hạn, hoa trổ càng mãnh liệt. Cái nghịch lý ấy khiến nhiều nhà nghiên cứu thực vật học không khỏi tò mò. Tuy nhiên, đến nay, cây mai hạ ở Thanh Quýt vẫn chưa được định danh chính thức về mặt khoa học.
Một số chuyên gia từng về khảo sát, ghi nhận đây có thể là một giống mai bản địa quý hiếm hoặc là một giống đột biến tự nhiên qua hàng trăm năm. Nhưng vì mai hạ chưa được nhân giống rộng rãi và chủ yếu chỉ tồn tại ở khu vực làng Thanh Quýt, nên vẫn còn rất nhiều điều chưa được giải mã.
Bảo tồn một di sản sống
Giữa thời đại đô thị hóa nhanh chóng, những loài cây quý như mai hạ rất dễ bị lãng quên hoặc xóa sổ. Tuy nhiên, chính quyền địa phương và người dân Thanh Quýt vẫn luôn gìn giữ và xem cây như một phần linh hồn của làng.
“Không ai dám chặt hay động vào cây. Cây mọc ở sân ủy ban nhưng như cây chung của cả làng. Mỗi lần cây nở hoa là dân làng lại kéo đến ngắm, chụp ảnh, rồi nhắc nhau về thời tiết, mùa màng”, ông Nguyễn Hữu Lanh chia sẻ.
Hiện nay, nhiều nhà nghiên cứu văn hóa đang kiến nghị đưa cây mai hạ vào danh mục di sản sinh vật quý hiếm cần được bảo vệ. Không chỉ vì vẻ đẹp lạ kỳ, mà còn bởi những giá trị văn hóa, lịch sử mà nó đã chứng kiến và mang theo suốt hàng thế kỷ ở vùng đất này.
Cây mai hạ Thanh Quýt không chỉ là một loài thực vật độc đáo, mà còn là chứng nhân âm thầm của bao mùa nắng mưa, là hình ảnh gợi nhắc về một làng quê Quảng Nam vẫn còn lưu giữ được những điều kỳ diệu, dù nhỏ bé nhưng đầy thiêng liêng giữa lòng cuộc sống hiện đại. Các bạn có thể tham khảo thêmChiêm ngưỡng những cây mai vàng khủng nhất Việt Nam
.
Liên Hệ ngay cho chúng tôi theo thông tin dưới đây:
Điện thoại/Zalo: 0905 888 999 – 0799 888 999 – 0888777777
Email: Vuonmaihoanglong@gmail.com
Facebook: Vườn mai Hoàng Long
Địa chỉ: Tân Thiềng, Chợ Lách, Bến Tre.